Er zijn veel theorieën over het hoe en waarom van de rui bij ons mensen.
Evolutietheorie
We zijn het grootste deel van ons lichaamshaar kwijtgeraakt tijdens de evolutie, maar toch hebben we nog steeds op dezelfde momenten als de meeste zoogdieren een ruiperiode. Maar waar die dieren juist dikker haar krijgen in de herfst en dunner in de lente, hebben wij dat niet volgens onderzoek. Wellicht dat onze rui nog een overblijfseltje is wat tijdens de evolutie niet verdwenen is.
Weertheorie
Andere theorieën hebben vooral te maken met het weer. We hebben veel haaruitval in de lente en de herfst, en in de zomer en winter dus veel minder. Dat zou aan de ene kant zijn om ons warm te houden en aan de andere kant juist om ons te beschermen tegen de zon en uv-straling.
De rui en hormonale anticonceptie
Waarschijnlijk hebben vrouwen die anticonceptie gebruiken in de vorm van de pil, de prikpil, een spiraal, of een andere methode waar hormonen mee gepaard gaan, minder last van de rui. Haar staat namelijk onder invloed van geslachtshormonen en het blijkt dat je als vrouw die hormonale anticonceptie gebruikt lagere testosteronlevels hebt. Het is aangetoond dat testosteron een grote rol speelt in haarverlies.